● (Tức Bát Nạn 八難; S: aṣṭāv akṣaṇāḥ). Astāvaksanāh. Tám chỗ chướng nạn cho sự thấy Phật và nghe pháp, cũng gọi là tám chỗ không rảnh hở mà tu hành. Ðó là:
- Ðịa ngục,
- Ngạ quỷ,
- Súc sanh,
- Làm người mà sống ở đại châu Bắc câu lô, sống quá sướng,
- Trời Trường thọ, sống quá lâu,
- Làm người mà đui, điếc, câm, ngọng,
- Làm người mà thế trí biện thông, thông minh lý luận theo trí thức thế gian,
- Làm người mà sinh trước hay sau Phật xuất thế hoặc sống ở nơi không có Phật pháp.
Nếu hiểu đặc biệt theo nghĩa thọ giới của Tăng sĩ (như trong Tứ Phần Luật đã quy định) thì tám nạn là tám thứ chướng nạn khiến tăng chúng không thể thọ giới, tụng giới hay Tự Tứ được tức là nạn vua, nạn giặc cướp, lụt lội, hỏa tai, bệnh tật, bị kẻ xấu quấy nhiễu, bị phi nhân ngăn trở, bị độc trùng ngăn trở.