Bốn Tướng

● Trong kinh Viên Giác, Kim Cương và Lăng Già. Nói chung tả sự nhận lầm bốn thứ cảnh giới nội tâm. Bốn Tướng có 2 thứ:

1.Bốn Tướng mê thức của phàm phu

Chấp nhận cái thân ngũ uẩn này là Ta gọi là Ngã tướng

Bỏ Ngã tướng chấp vào toàn nhân loại gọi là Nhân tướng

Bỏ nhân loại chấp vào toàn chúng sanh gọi là Chúng sanh tướng.

Chấp có thời gian chân thật gọi là Thọ giả tướng.

2.Bốn Tướng mê trí của bậc thánh

– Bậc thánh tâm biết có cơ sở chứng, dù chứng đến mức nào đều thuộc về Ngã tướng.

– Nay ngộ thêm một bậc, biết chẳng phải ta chứng, siêu việt tất cả chứng, nhưng còn cái tâm năng ngộ gọi là Nhân tướng.

– Nay tiến thêm một bậc nữa, liễu tri năng chứng năng ngộ là Ngã tướng, Nhân tướng, chỗ Ngã tướng Nhân tướng chẳng thể đến, chỉ còn tâm liễu tri, gọi là chúng sanh tướng.

– Rồi tiến thêm một bậc nữa, chiếu soi tâm liễu tri cũng Bất Khả Đắc, chỉ một giác thể thanh tịnh, gọi là cứu kính giác, tất cả tịch diệt, cũng gọi  là Niết Bàn. Nếu còn trụ nơi Niết Bàn thì mạng căn chưa dứt, gọi là thọ giả tướng.

● Nói về bốn tướng trạng hiển bày sự chuyển biến sinh diệt của các pháp hữu vi. Đối với các loài hữu tình, bốn tướng trạng đó là: sinh, già, bệnh, và chết. Đối với các loài vô tình, bốn tướng đó là sinh (sản sinh, tạo thành), trụ (tồn tại), dị (biến đổi tính chất, hình dáng), và diệt (tiêu hủy). Đối với thế giới, bốn tướng đó là: thành (hình thành), trụ (tồn tại), hoại (suy tàn), và không (tiêu diệt )