Phóng Dật

● 放逸 (S. pramāda), tên một loại tâm sở (tác dụng của tâm), chỉ trạng thái tinh thần phóng túng dục vọng, không tinh chuyên tu tập pháp thiện. Phóng dật không phải chỉ biểu hiện sự phóng túng , buông thả, mà ở đây nên hiểu là không siêng năng một cách thường xuyên và hợp chánh pháp, tâm chí lơi lỏng, hời hợt một chút đối với chánh pháp tu tập, đã là phóng dật. “Thế nên các thầy Tỳ Kheo, đừng nên phóng dật. Ta nhờ không phóng dật mà tự thành chánh giác. Vô số điều thiện đều do không phóng dật mà thực hiện. Ðó là lời nói cuối cùng của ta”.  (Trường A Hàm). Có 2:

Một là, phóng dật do tác ý (động niệm) mà hiện hành, thì đối trị bằng giới niệm, tức chánh niệm do tịnh giới đem lại;

Hai là, phóng dật không do tác ý (bất động) mà chỉ do tập quán nhậm vận hiện hành, thì đối trị bằng chánh trí liên tục, tức sự trì danh niệm Phật sao cho “hệ niệm bất loạn”. Đừng sống phóng dật là nỗ lực tự chế ngự tâm mình đối với 5 Căn, 5 dục, và nỗ lực liên tục trong sự niệm Phật. Chính sự bất phóng dật quyết dịnh sự sanh Cực lạc và sự không thoái chuyển Vô Thượng Chánh Đẳng Chánh Giác