0-TS Diệp Huyện Quy Tỉnh

Thiền sư Quy Tỉnh ở viện Quảng giáo, Diệp huyện. Thiền sư Quy Tỉnh ở viện Quảng giáo tại Diệp huyện, Nhữ châu, vốn dòng họ Giả ở Ký châu. Năm hai mươi tuổi đến nương tựa viện Bảo thọ ở Dịch châu xuất gia và thọ giới Cụ túc. Về sau, du phương tham phỏng , đến Thủ Sơn. Một ngày nọ Thủ Sơn đưa chiếc lược bí bằng tre mà hỏi rằng: “Gọi làm lược bí bằng tre tức xúc chạm, không gọi làm lược bí bằng tre tức trái lại, vậy gọi là cái gì?” Quy Tỉnh chế được, ném trên đất mà nói là: “Ông là vật gì?” Thủ Sơn bảo: “Kẻ mù mắt”. Nhân lời nói đó mà Quy Tỉnh hoát nhiên đại ngộ. Lúc lên giảng đường khai pháp, có vị Tăng hỏi rằng: “Tổ Tổ tương truyền là truyền tổ ấn. Nay Sư đắc pháp nối dõi từ người nào?” Quy Tỉnh bảo: “Thiên tử ở trong đất liền, Tướng quân ở nơi bờ cõi”. Lại hỏi: “Như giọt nước trên biển, nay được Sư chỉ, hướng thượng Tông thừa, việc ấy như thế nào?” Quy Tỉnh bảo: “Cao Tổ trước điện rồi nuốt giận, phải biết muôn dặm dựt khói bụi”. Lại hỏi: “Trượng thất của Duy-ma không cần nhờ mặt nhật mặt nguyệt soi sáng, vậy trượng thất của Hòa thượng lấy gì để soi sáng?” Quy Tỉnh đáp: “Lông mày phân tám chữ”. Lại hỏi: “Chưa xét rõ ý chỉ ấy như thế nào?” Quy Tỉnh bảo: “Hai trái tai duỗi xuống trên vai”. Lại hỏi: “Thế nào là việc làm của Thiền sư Siêu?” Quy Tỉnh bảo: “Lông mày Lão Tăng dài nhiều ít”. Lại hỏi: “Thế nào là Thân độc lộ trong bụi trần?” Quy Tỉnh bảo: “Bờ cõi phía Bắc che ngàn người, sông nước phía Nam thuyền muôn hộc”. Lại hỏi: “Thế nào tức chẳng phải bụi trần?” Quy Tỉnh đáp: “Các hàng học nói, một phác muôn hàng”. Lại hỏi: “Thế nào là nơi sâu xa của Hòa thượng?” Quy Tỉnh bảo: “Mèo có công uống máu, Hổ có đức khơi thây”. Lại hỏi: “Chớ khiến ấy kà không?” Quy Tỉnh đáp: “Cối giả Ðông nam, mài chà Tây bắc”. Lại hỏi: “Thế nào là Thân Kim cang bất hoại?” Quy Tỉnh bảo: “Trăm thứ táp toái”. Lại hỏi: “Ý chỉ ấy như thế nào?” Quy Tỉnh bảo: “Chung cùng chỉ là một đống tro”. Lại hỏi: “Chẳng rơi lạc các duyên ư? Xin Sư tiện nói”. Quy Tỉnh bảo: “Rơi lạc”. Lại hỏi: “Thế nào là Pháp thân tịnh?” Quy Tỉnh bảo: “Thẻ tính đầu hầm xí”. Lại hỏi: “Thế nào là Giới định tuệ?” Quy Tỉnh bảo: “Ấy là dụng cụ phá nhà”. Môït ngày nọ, Quy Tỉnh lên pháp tòa, có vị Tăng hỏi rằng: “Mới lên pháp đường, lúc đến như thế nào?” Quy Tỉnh bảo: “Vỗ nhịp xuống thiền sàn”. Lại hỏi: “Chưa xét rõ ý chỉ ấy như thế nào?” Quy Tỉnh bảo: “Không người qua, đáng giá phải đánh ba trăm trượng”. Lại hỏi: “Chợt gặp người Ðại xiển đề đến, lại cùng vì họ không?” Quy Tỉnh bảo: “Pháp lâu thành tệ”. Lại hỏi: “Từ bi tại đâu?” Quy Tỉnh bảo: “Tuổi già thành ma”. Lúc lên giảng đường, đối với huyết mạch của Tông sư, hoặc phàm hoặc Thánh, Mã Minh, Long Thọ, Thiên đường, địa ngục, vạt sôi, lò đỏ, đầu trâu lính ngục v.v... Quy Tỉnh đưa tay họa vẽ qua một lược và bảo rằng: “Ðều tại Tông đây. Trong Tông môn này cũng hay giết người, cũng hay cứu sống người. Giết người phải được dao giết người cứu sống người, làm sao là dao giết người, và cầu cứu sống người? Người nói được tận cùng tức từ khi xuất hiện trở lại đối trước chúng nói xem, còn nếu nói không được tức tự cô phụ cuộc đời này của chính mình. Vô cùng trân trọng!” Có vị Tăng hỏi rằng: “Thế nào là tứ vô lượng tâm của Hòa thượng?” Quy Tỉnh bảo: “Phóng lửa giết người”. Lại hỏi: “Từ bị tại đâu?” Quy Tỉnh bảo: “Gặp người mắt sáng cùng tương tợ”. Lại hỏi: “Chẳng tại trong chẳng tại ngoài, chẳng tại khoảng giữa, chưa xét rõ là tại nơi nào?” Quy Tỉnh bảo: “Nam đẩu có sáu, Bắc đẩu có bảy”. Lại hỏi: “Thế nào là Tỳ-lô-sư Pháp thân chủ”. Quy Tỉnh bảo: “Tăng bày Hạ lạp, tục nêu tuổi già”. Lại hỏi: “Hướng thượng lại còn có vị gì chăng?” Quy Tỉnh bảo: “Có”. Lại hỏi: “Thế nào là việc hướng thượng?” Quy Tỉnh bảo: “Muôn dặm Nhai châu ông tự đi, cất bước buồn bã hận ai chứ”. Lại, có lúc lên giảng đường, giây lâu bảo rằng: Phàm các Thiền giả hành cước, ngay phải nghĩ trước, tham học phải đủ mắt tham học, thấy đất phải được thấy câu đất, mới có cùng gần, phân mới được, chẳng bị các cảnh làm mê hoặc, chẳng bị rơi lạc vào ác đạo, rốt cùng thế nào là giao phó tất cả? Có lúc câu đến mà ý không đến, quên duyên tiền trần phân biệt ảnh sự. Có lúc ý đến mà câu không đến, như các người mù sờ voi, mỗi tự diễn nói khác nhau, có lúc ý và câu đều đến, đánh phá cảnh giới hư không, Quang minh soi chiếu khắp mười phương, có lúc ý và câu đều chẳng đến, như người không mắt đi dọc ngang, bỗng nhiên bất chớt rơi xuống hầm hố sâu”. Có vị Tăng hỏi rằng: “Thế nào là đường xưa nay không khác?” Quy Tỉnh đáp: “Xà-lê không chiếu màn”. Lại hỏi: “Việc mình chưa rõ, lấy gì làm ứng nghiệm”. Quy Tỉnh bảo: “Trong chợ ồn náo, đánh kiền chùy tĩnh lắng”. Lại hỏi: “Ý chỉ ấy thế nào?” Quy Tỉnh bảo: Giữa trưa châm đuốc vàng”. Lại hỏi: “Bố cổ, Ðáng hiên, đánh ai là biết tiếng?” Quy Tỉnh bảo: “Trong mắt có đinh dính”. Lại hỏi: “Chưa xét rõ ý chỉ ấy như thế nào?” Quy Tỉnh bảo: “Kiều ông đáp tạ Nam Thần”. Có vị Tăng thỉnh hỏi điều lợi ích qua câu hỏi của Bách thọ tử, Quy Tỉnh bảo: “Ta chẳng từ, cùng người nói lại có gì tin?” Lại hỏi: “Hòa thượng nói lại, tranh dám không tin?” Quy Tỉnh bảo: “Ông có nghe tiếng giọt nước đầu rèm chăng?” Vị Tăng ấy bỗng nhiên mất tiếng, âm ở nói: “Vậy ư?” Quy Tỉnh hỏi: “Ông thấy Ðạo lý gì?” Vị Tăng ấy bèn dùng kệ tụng đáp rằng: “Giọt nước đầu rèm Rõ ràng rành rẽ Ðánh phá đất trời Ngay đó Tâm dứt”. Quy Tỉnh vui vẻ, lại hỏi vị Tăng ấy rằng: “Chiều tối vào rừng đến sáng sớm lìa khỏi nơi nào?” Vị Tăng ấy đáp: “Mới thọ giới chưa từng học thiền”. Quy Tỉnh bảo: “Ngay thân đời này sẽ đi vào dưới địa ngục”. Về sau, có vị Tăng đề cử đến nơi Hòa thượng Trí Môn không, Trí Môn bảo rằng: “Sao không nói chìa khóa tại trong tay Hòa thượng?” Quy Tỉnh nhân đó đi giúp nghĩ tự liệu chăm sóc bệnh vị Tăng. Vị Tăng ấy hỏi: “Ðối với Hòa thượng thì Tứ Ðại vốn không, vậy bệnh từ đâu lại?” Quy Tỉnh bảo: “Từ chỗ hỏi của Xà-lê lại”. Vị Tăng ấy thở gằn, lại hỏi rằng: “Vậy lúc chẳng hỏi thì thế nào?” Quy Tỉnh bảo: “Bỏ tay nằm dài giữa không”. Vị Tăng ấy nói: “Vậy ư?” Bèn thoát đi.