|
Additional Info
智 隍. Thiền tăng đời Đường, họ Từ người xứ Chân Định.
Theo Kinh Pháp Bảo Đàn, chương bảy, Thiền sư Trí Hoàng, từng theo học tọa thiền dưới sự dẫn dắt của Ngũ Tổ Hoằng Nhẫn, ở Hà Bắc sư cất am ngồi thiền trên 20 năm, luôn luôn tỏ vẻ siêng năng tu hành. Sư tự xem như mình được chánh định. Huyền Sách, một trong những đệ tử của Lục Tổ Huệ Năng, nhân du phương đến Hà Sóc nghe tiếng đồn tìm đến thảo am, hỏi:
- Ông ngồi làm gì đây?
Trí Hoàng đáp:
- Nhập định.
Huyền Sách nói:
- Ông nói nhập định, vậy ông có tâm mà nhập? Hay vô tâm mà nhập? Nếu là vô tâm thì tất cả thế giới vô tình như cỏ cây gạch ngói đều có thể nhập định hết thảy. Bằng có tâm mà nhập thì mọi giống hữu tình, hàm linh, có ý thức, đều cũng định được.
Trí Hoàng nói:
- Trong khi tôi nhập định thì không biết là hữu tâm hoặc vô tâm.
Huyền Sách liền hỏi:
- Nếu không biết là hữu tâm hay vô tâm thì lúc nào cũng là định, sao còn nói 'xuất nhập'. Nếu có xuất nhập thì chẳng phải là đại định.
Trí Hoàng không đáp, giây lâu hỏi lại Huyền Sách:
- Thầy của ông là ai?
Huyền Sách đáp:
- Thầy tôi là Lục Tổ ở Tào Khê.
Trí Hoàng hỏi:
- Lục Tổ dạy thế nào về thiền định?
Huyền Sách nói:
- Thầy tôi nói rằng Thiền vốn lặng im mà huyền diệu (diệu trạm), vắng lặng mà tròn đầy (viên tịch), năm ấm vốn không, sáu trần chẳng phải có, thể và dụng đều như như, chẳng xuất chẳng nhập, chẳng định chẳng loạn (Diệu trạm viên tịch, thể dụng như như). Thiền tánh không có chỗ trụ, chớ trụ chỗ vắng lặng của Thiền. Thiền tánh chẳng sanh, chớ đâm nghĩ về sự sanh diệt của Thiền. Tâm như hư không, nhưng đừng có suy lường về hư không.
Huyền Sách khuyến khích nên đến ra mắt Tổ Huệ Năng. Trí Hoàng nghe xong bèn đến yết kiến Lục Tổ Huệ Năng.
Tổ hỏi:
- Ông là ai?
Trí Hoàng trình rõ mọi việc. Tổ nói:
- Đúng như lời Huyền Sách nói, ông cứ để tâm ông tự nhiên như hư không, mà vẫn không có một kiến giải nào về cái không ấy, thì tâm sẽ ứng dụng tự do, không vướng mắc, dầu làm gì, động hay tịnh, vẫn là vô tâm, và đó là lúc phàm hay thánh đều quên hết, năng (chủ) và sở (khách) đều dứt trọn, tánh và tướng đều như như, tức là không lúc nào chẳng là định vậy.
Trí Hoàng ngay nơi đây liền đại ngộ, hai mươi năm đã được tâm, trọn không ảnh hưởng. Đêm ấy ở Hà Bắc, dân chúng nghe trong hư không có tiếng nói: “Thiền sư Hoàng ngày nay được đạo”. Trí Hoàng sau đó lễ từ trở về Hà Bắc, khai hóa bốn chúng.
---o0o---
Hà Sóc – tranh vẽ Wu Daiqiu
Hà Sóc chỉ khu vực phía bắc sông Hoàng Hà, gồm cả Sơn Tây. Ngày nay chỉ trung hạ du sông Hoàng Hà.
Đỗ Phủ có bài thơ “Tráng du” có nhắc đến lúc qua vùng Hà Sóc:
舉隅見煩費，
引古惜興亡。
河朔風塵起，
Kể vài việc để thấy phiền phức tốn kém,
Dẫn chuyện xưa để thương cuộc phế hưng
Gió bụi nổi lên ở Hà Bắc,
…
Tào Tháo cũng có thơ, bài này còn có tên là Hà sóc hàn 河朔寒, miêu tả cảnh vật và dân tình một vùng rộng lớn phía bắc sông Hoàng Hà hoang lương và lãnh lạc.
鄉土不同， Hương thổ bất đồng, Mỗi nơi mỗi khác
河朔隆寒。 Hà sóc long hàn. Phương bắc rét căm
流澌浮漂， Lưu ty phù phiêu, Trên sông băng trôi
舟船行難。Chu thuyền hành nan. Thuyền chạy khó khăn.
|
