TS Khâm Sơn Văn Thúy

THIỀN SƯ KHÂM SƠN VĂN THÚY ở LỄ CHÂU

PHÁP TỰ ĐỜI THỨ NĂM của THANH NGUYÊN HÀNH TƯ

PHÁP TỰ của ĐỘNG SƠN LƯƠNG GIỚI

Sư người Phước Châu, thuở nhỏ nương theo Thiền sư Hoàn Trung núi Đại Từ Hàng Châu mà thọ nghiệp. Lúc ấy Nham Đầu và Tuyết Phong còn đang tại chúng, nghe sư lý luận biết là bậc pháp khí, bèn rủ nhau du phương. Hai vị Nham Đầu và Tuyết Phong duyên khế Đức Sơn, mỗi người đều thừa ấn ký. Sư tuy nhiều lần được kích dương, nhưng rốt lại cũng ngưng trệ. Một ngày nọ, sư hỏi Đức Sơn rằng:

- Thiên Hoàng Đạo Ngô nói thế ấy. Long Đàm Sùng Tín nói thế nấy. Xin hỏi Đức Sơn nói thế nào?

Đức Sơn nói:

- Ông thử nêu lại Thiên Hoàng và Long Đàm nói thế nào?

Sư vừa định nêu lời liền bị Đức Sơn đánh, đến phải khiêng vào Niết-bàn đường.

Chú: Trong các tự viện Thiền tông có lập ra Niết-bàn đường để trị bệnh các tăng hoặc các tăng bịnh nặng đến đó nằm chờ chết.

Sư nói:

- Đúng thì là đúng, nhưng đánh mỗ nặng quá.

Sau sư tại pháp tịch Động Sơn ngay lời nói liền ngộ, trở thành pháp tự của Động Sơn. Năm 27 tuổi sư trụ ở Khâm Sơn, đối với chúng trước mặt tự tỉnh quá, thuật lại lúc ban sơ tham yết Động Sơn:

- Động Sơn hỏi: ‘Từ đâu tới?’. Sư đáp: ‘Ở núi Đại Từ đến’. Hỏi: ‘Có thấy Đại Từ chăng?’. Sư đáp: ‘Thấy’. Hỏi: ‘Thấy trước sắc hay thấy sau sắc?’. Sư nói: ‘Không thấy trước, sau’. Động Sơn mặc nhiên thôi.

Sư nói:

- Rời sư quá sớm, chẳng trọn ý sư.

*

Hỏi:

- Thế nào là chỉ ý của Tổ sư từ Tây lại?

Sư đáp:

- Thước cong của Lương công, dao kéo của Chí công.

Hỏi:

- Tất cả mọi Phật pháp đều từ kinh này mà ra. Thế nào là kinh này?

Sư nói:

- Thường chuyển.

Hỏi:

- Xin hỏi trong kinh nói cái gì?

Sư nói:

- Nếu có nghi thì xin cứ hỏi !

Hỏi:

- Thế nào là thói nhà của Hòa thượng?

Sư nói:

- Trướng gấm ngân hương tỏa, gió thổi đầy đường thơm.

*

Có tăng vẽ chân dung sư trình sư, sư hỏi:

- Có giống ta không vậy?

Tăng không lời đối đáp, sư tự mình đáp thay:

- Đưa chúng tăng xem coi !

*

Một hôm, sư vào phòng tắm thấy tăng đạp bánh xe nước. Tăng thấy sư liền bước xuống bánh xe chào hỏi, sư nói:

- May mà thong dong tự tại như thế, cần gì phải chào hỏi như vậy ?

Chú: Nguyên văn ‘A lộc lộc địa’ chỉ: 1- Thong dong tự tại. 2- Chậm lụt.

Tăng nói:

- Không như thế thì làm sao được.

Sư nói:

- Nếu như thế thì con mắt Khâm Sơn làm thế nào được.

Tăng nói:

- Thế nào là mắt của sư?

Sư lấy tay làm dạng rứt lông mày, tăng nói:

- Hòa thượng lại được như thế?

Sư nói:

- Đúng, đúng, vì ta như thế, nên chẳng được như thế !

Tăng không lời đối đáp, sư nói:

- Khiêu chiến chẳng được công trận gì, một trường buồn bả.

Sư lặng thinh hồi lâu rồi hỏi tăng rằng:

- Lãnh hội không?

Tăng đáp:

- Không lãnh hội.

Sư nói:

- Khâm Sơn ta vì ông gánh phân nửa rồi.

*

Sư nhân cùng Nham Đầu và Tuyết Phong qua Giang Tây đến một tiệm trà uống trà, sư nói:

- Nếu không biết chuyển thân thông khí thì hôm nay chẳng được trà uống.

Nham Đầu nói:

- Nếu như thế, mỗ cho là không được trà.

Tuyết Phong nói:

- Mỗ giáp đây cũng cho là như thế.

Sư nói:

- Cả hai lão hán đều không biết lời lẽ.

Nham Đầu nói:

- Đi về đâu đây?

Sư nói:

- Con quạ trong bị vải tuy sống mà cũng như chết.

Nham Đầu nói:

- Lui ra thôi, lui ra thôi !

Sư nói:

- Huynh Khoát thì không nói tới, còn huynh Tồn thì thế nào?

Tuyết Phong lấy tay vẻ một vòng tròn, sư nói:

- Không thể không hỏi.

Nham Đầu cười ha hả nói:

- Xa quá thôi !

Sư nói:

- Người có miệng mà không thể uống trà nhiều lắm.

Nham Đầu và Tuyết Phong đều không lời đối đáp.

*

Có Thiền khách Lương tham yết, vừa lẽ bái xong liền hỏi :

- Một mùi tên bắn ba cửa ải là thế nào?

Sư nói:

- Buông chủ trong ải xem !

Lương nói:

- Nếu thế thì biết lỗi phải sửa lỗi vậy.

Sư nói:

- Thế còn chờ đợi đến lúc nào nữa?

Lương nói:

- Một mũi tên tốt mà bắn không trúng chỗ.

Nói xong liền đi ra. Sư nói:

- Nghĩ bắn ba ải, hãy thử vì Khâm Sơn ta buông tên coi !

Lương bước tới hồi lâu rồi lui ra, sư liền đánh Lương 7 gậy. Lương bèn đi khỏi, sư nói:

- Hãy để cho gã loạn thống trong tâm nghi 30 năm !

Có người thuật lụi cho Hòa thượng Đồng An nghe. An nói:

- Ông Lương tuy buông tên nhưng lại không trúng đích. Ông tăng thuật chuyện liền hỏi Đồng An:

- Xin hỏi làm thế nào để trúng đích?

An nói:

- Chủ trong cửa ải là ngươi nào đấy?

Ông tăng này lại quay về thuật lại cho sư nghe, sư nói:

- Ông Lương nếu biết như thế thì miễn cho Khâm Sơn này mở miệng, tuy là như thế, nhưng Đồng An không có lòng tốt. Phải nên xem mới được !

*

Tăng tham yết, sư đưa nắm đấm lên nói:

- Nếu xòe ra thành bàn tay thì năm ngón dài ngắn khác nhau. Như nay là nắm tay thì không còn ngón ngắn dài. Ông nói xem Khâm Sơn rành thương lượng, hay không rành thương lượng?

Ông tăng chỉ bước lại gần đưa nắm tay lên mà thôi. Sư nói:

- Nếu như thế thì là gã không mở miệng.

*

Tăng hỏi:

- Hòa thượng tiếp người như thế nào?

Sư nói:

- Nếu ta tiếp người, thì cùng ông một thứ rồi.

Tăng nói:

- Riêng tham yết với sư, tưởng sư cũng nên thổ lộ Tông phong.

Sư nói:

- Ông nếu riêng lại, ta phải thổ lộ.

Tăng nói:

- Xin thỉnh sư !

Sư liền đánh, ông tăng này không lời đối đáp. Sư nói:

- Ôm cây đợi thỏ, uổng dụng tâm thần.