|
Additional Info
(青原行思, Seigen-Gyoshi (jap) - Ch'ing-yuan Hsing-ssu (Wade-Giles Chinese) - Qingyuan Xingsi (Pinyin Chinese) , 660-740): nhân vật sống dưới thời nhà Đường (618-907), người vùng An Thành (安城), Cát Châu (吉州, Tỉnh Giang Tây), họ là Lưu (劉). Sư xuất gia hồi còn nhỏ, Mỗi lần những người ở chung bàn luận đạo lý, chỉ có Sư giữ im lặng, sau đến tham học với Lục Tổ Huệ Năng và kế thừa dòng pháp của vị nầy. Sư cùng với Nam Nhạc Hoài Nhượng (南岳懷讓) được gọi là hai vị đại đệ tử của Lục Tổ. Từ khi sư đến sống tại Tĩnh Cư Tự (静居寺) thuộc Thanh Nguyên Sơn (青原山), chúng môn đồ vân tập đến tham học rất đông, và sau nầy ba pháp hệ thuộc đời cháu là Vân Môn Tông, Tào Động Tông, Pháp Nhãn Tông trong Ngũ gia thất tông liên tục xuất hiện mặc dù Sư chỉ có một đệ tử đắc pháp là Thạch Ðầu Hi Thiên .
Theo Kinh Pháp Bảo Đàn, chương bảy, Thiền sư Hành Tư, sanh tại An Thành, Kiết Châu, họ Lưu, nghe pháp tịch Tào Khê giáo hóa thạnh hành, bèn thẳng đến tham lễ Tổ:
- Phải làm việc gì mà không rơi vào giai cấp? (phải làm việc gì để khỏi rơi vào những trạng thái phát triển tâm linh?)
Tổ gạn hỏi lại:
- Ông từng làm việc gì?
Hành Tư trả lời:
- Tôi không thực hành tứ diệu đế.
Tổ nói lại:
- Vậy rơi vào cái gì?.
Hành Tư đáp lại:
- Tứ Thánh Đế cũng chẳng làm, thì làm gì có rơi vào giai đoạn phát triển tâm linh nào?
Tổ thầm thán phục và hứa nhận Hành Tư. Dầu tại Tào Khê tăng chúng khá đông, Hành Tư được Tổ cho đứng đầu trong chúng.
Một hôm Tổ gọi Hành Tư lại bảo
- Từ trước y pháp cả hai đều được thầy truyền cho trò, y để tiêu biểu làm tin, pháp để ấn tâm, nay không còn sợ người chẳng tin. Ta từ ngày nhận y đến nay đã gặp nhiều tai nạn khó khăn. Hơn nữa, đời sau lắm cạnh tranh. Y để lại Sơn Môn, ngươi đến một phương truyền bá pháp ta không cho đứt đoạn
Sau khi đắc pháp, sư trở về sống trên núi Thanh Nguyên.
Lục tổ sắp thị hiện nhập diệt, có sa di Hy Thiên (tức là Hòa thượng Thạch Đầu, Nam Nhạc) hỏi Tổ:
- Sau khi Hòa thượng trăm tuổi, Hy Thiên chưa biết phải nương tựa ai?
Tổ dạy:
- Tầm Tư đi.
Khi Tổ qua đời, Hy Thiên thường đến chỗ vắng tọa thiền, tâm rỗng lặng hầu như quên sự sống. Đệ nhất tòa hỏi:
- Thầy đã mất, ông ngồi không ở đây làm gì?
Thiên đáp:
- Tôi vâng theo di huấn, nên tầm Tư thôi.
Đệ nhất tòa nói:
- Ông có sư huynh là Hòa Thượng Hành Tư nay ở Kiết Châu, nhân duyên ông ở đó. Lời thầy rất ngay thẳng, tự ông mê vậy.
Thiên nghe nói bèn lễ từ khám Tổ, rồi đi thẳng đến chùa Tĩnh Cư.
*
Ngày nọ, Sư hỏi:
- Ông từ đâu đến?
Thiên đáp:
- Tào Khê.
Sư hỏi:
- Đem được cái gì đến đây?
Đáp:
- Chưa đến Tào Khê cũng chẳng mất.
Sư nói:
- Như thế thì dùng đi, đến Tào Khê làm gì?
Đáp:
- Nếu chẳng đến Tào Khê, đâu biết chẳng mất.
Thiên lại hỏi:
- Đại sư Tào Khê có biết Hòa thượng chăng?
Sư hỏi:
- Ông nay biết ta chăng?
Đáp:
- Biết, nhưng sao có thể biết được?
Sư nói:
- Loài có sừng tuy nhiều, một con lân là đủ!
Thiên lại hỏi:
- Hòa thượng rời Tào Khê bao lâu rồi?
Sư đáp:
- Ta cũng chẳng biết. Ông rời Tào Khê bao lâu rồi?
Đáp:
- Hy Thiên chẳng từ Tào Khê đến.
Sư nói:
- Ta cũng biết chỗ ông đi.
Đáp:
- Hòa thượng vốn là bậc đại nhân, chớ nên vội vàng.
*
Một ngày khác Sư lại hỏi Thiên:
- Ông đến từ phương nào?
Thạch Đầu thưa:
- Từ Tào Khê đến.
Thanh Nguyên đưa cây phất tử lên hỏi:
- Nhưng ở Tào Khê có cái này không?
Thạch Đầu thưa:
- Thiên Trúc cũng chẳng có thì nói gì đến Tào Khê
Thanh Nguyên liền nói:
- Ông chưa từng đến Thiên Trúc, có phải vậy không?
Thạch Đầu nói:
- Nếu đến tức có.
Thanh Nguyên nói:
- Chưa tốt! Hãy nói lại đi.
Thạch Đầu nói:
- Hòa Thượng cũng cần nói giúp phân nửa. Đừng trông cậy vào học nhơn. Thanh Nguyên nói:
- Ta nói giúp ông không thành vấn đề, chỉ ngại về sau này không có người nối Pháp của ta mà thôi.
*
Sư sai Hy Thiên đem thư đến Hòa thượng Hoài Nhượng ở Nam Nhạc, dặn:
- Ông chuyển đạt thư rồi, hãy về gấp. Ta có cái búa cùn dành cho ông trụ núi.
Thiên đến đó chưa trình thư, liền hỏi:
- Khi chẳng mộ chư Thánh, chẳng trọng tánh linh mình thì thế nào?
Nhượng nói:
- Ông hỏi cao quá đí! Sao không hỏi thấp xuống.
Thiên đáp:
- Thà chịu vĩnh kiếp trầm luân chứ không mộ chư thánh giải thoát.
Nhượng bèn thôi.
Thiên về tới chùa Tĩnh Cư, Sư hỏi:
- Ông đi chưa lâu, đưa thư tới không?
Thiên đáp:
- Tin tức cũng chẳng thông, thư đưa cũng chẳng tới.
Sư hỏi:
- Vì sao?
Thiên nhắc lại tiền thoại, rồi nói:
- Lúc ra đi được Hòa thượng hứa cho cái búa cùn, tiện đây xin lấy.
Sư thõng một chân xuống, Thiên lễ bái. Chẳng bao lâu Sư từ giã đi Nam Nhạc.
(Huyền Sa nói: Hòa thượng Thạch Đầu lớn được nhỏ được, bị sư Hoài Nhượng xô ngã tới nay chưa đứng dậy được)
*
Một hôm Thiền sư Hà Trạch Thần Hội đến tham vấn, sư hỏi:
- Ở đâu đến?
Thần Hội đáp:
- Tào Khê đến.
Sư hỏi:
- Ý chỉ Tào Khê thế nào?
Thần Hội chỉnh thân rồi thôi.
Sư bảo:
- Vẫn còn đeo ngói gạch.
Thần Hội hỏi:
- Ở đây Hòa Thượng có vàng ròng cho người chăng?
Sư hỏi:
- Giả sử có cho, ông để vào chỗ nào?.
*
Có vị Tăng đến hỏi sư:
- Thế nào là đại ý Phật pháp?
Sư đáp:
- Gạo ở Lô Lăng giá bao nhiêu?.
*
Sau khi truyền pháp lại cho Thạch Đầu Hy Thiên, vào ngày 13 tháng chạp âm lịch năm thứ 28 niên hiệu Khai Nguyên (開元, Canh Thìn 740), ngài đi đến pháp đường từ biệt Tăng chúng, rồi ngồi kiết già thị tịch, có thuyết cho là sư thọ 68 tuổi.
Về sau, ngài được vua Hy Tông (874-888) ban hiệu là Hoằng Tế Đại Sư (弘濟大師), tháp hiệu là "Qui Chân".
---o0o---
Công Án
1) Lô Lăng Mễ Giá - Công án nói về cơ duyên vấn đáp giữa Thiền sư Thanh Nguyên Hành Tư với một vị Tăng. Theo Cảnh Đức Truyền Đăng Lục, quyển V, có vị Tăng đến hỏi Thiền sư Thanh Nguyên:
- Thế nào là đại ý Phật pháp?
Sư đáp:
- Gạo ở Lô Lăng giá bao nhiêu
2) Núi Vẫn Là Núi - Sông Vẫn Là Sông
Thiền sư Thanh Nguyên Hành Tư là tác giả của bài diễn tả nổi tiếng về Thiền: "Trước khi lão Tăng bắt đầu học Thiền, thì núi là núi và sông là sông. Khi lão Tăng đã có được chút ít ánh sáng chân lý Thiền, thì núi không là núi và sông không là sông. Nhưng bây giờ lão Tăng đã đạt được giác ngộ tròn đầy, thì núi lại là núi và sông lại là sông.
---o0o---
|
