Additional Info
Theo Kinh Pháp Bảo Đàn, chương bảy, Tăng Trí Thường, người ở Quí Khê, Tín Châu, nay là thành phố Thượng Nhiêu, tỉnh Giang Tây, thuở nhỏ xuất gia, chí cầu thấy tánh, một hôm đến tham lễ, Lục Tổ hỏi:
- Ông từ đâu đến, muốn cầu việc gì?
Sư thưa:
- Học nhân gần đây đến núi Bạch Phong ở Hồng Châu lễ Hòa Thượng Đại Thông nhờ chỉ nghĩa “kiến tánh thành Phật”, nhưng chưa giải quyết được hồ nghi, nên từ xa đến đây lễ Hòa Thượng, mong Hòa Thượng từ bi chỉ dạy.
Tổ bảo:
- Hòa thượng kia có ngôn cú gì ông thử nhắc lại xem.
Trí Thường thưa:
Trí Thường đến nơi kia, trải qua ba tháng, chưa được chỉ dạy, vì lòng tha thiết vì pháp nên một hôm riêng vào trượng thất thưa hỏi:
- Thế nào là bản tâm, bản tánh của con?. Ngài Đại Thông nói rằng:
- Ông thấy hư không?
Trí Thường đáp: “Thấy!”
Hòa Thượng Đại Thông hỏi:
- Ông thấy hư không có tướng mạo chăng?
Trí Thường đáp:
- Hư không vô hình mà có tướng mạo gì?
Ngài Đại Thông bảo:
- Bản tánh của ông ví như hư không, trọn không một vật có thể thấy, ấy gọi là chánh kiến, không một vật có thể biết, ấy gọi là chơn tri, không có xanh, vàng, dài, ngắn, chỉ thấy bản nguyên thanh tịnh, giác thể tròn sáng tức gọi là thấy tánh thành Phật, cũng gọi là Như Lai Tri Kiến.
Trí Thường khẩn khoản với Lục Tổ:
- Học nhơn tuy nghe lời nầy vẫn chưa giải quyết xong điều nghi, cúi xin Hòa Thượng chỉ dạy.
Lục Tổ bảo:
- Lời thầy kia nói vẫn còn kiến tri (thấy biết) nên khiến ông chưa rõ. Nay tôi chỉ ông một bài kệ:
Bất kiến nhất pháp tồn vô kiến,
Đại tợ phù vân già nhật diện.
Bất tri nhất pháp thủ không tri,
Hồn như thái hư sanh thiểm điện.
Thử chi tri kiến miết nhiên hưng,
Thác nhận hà tằng giải phương tiện?
Nhữ đương nhất niệm tự tri phi,
Tự kỷ linh quang thường hiển hiện.
Dịch:
Chẳng thấy pháp nào, còn thấy không,
Y như mây nổi che mặt trời.
Chẳng biết một pháp, chấp biết không,
Lại như thái hư sanh ánh chớp.
Thấy, biết đó bỗng nhiên sanh khởi,
Lầm nhận bao giờ hiểu phương tiện?
Ông nên một niệm tự biết lỗi,
Tự kỷ linh quang thường hiển hiện.
Sư nghe kệ xong tâm ý thông suốt, bèn thuật một bài kệ:
Vô đoan khởi tri giải
Trước tướng cầu bồ đề.
Tình tồn nhất niệm ngộ,
Ninh việt tích thời mê?
Tự tánh giác nguyên thể,
Tùy chiếu uổng thiên lưu.
Bất nhập Tổ sư thất,
Mang nhiên thú lưỡng đầu.
Dịch:
Vô cớ khởi tri kiến,
Chấp tướng cầu Bồ Đề,
Tình còn một niệm ngộ,
Đâu vượt mê ngàn xưa.
Tự tánh giác nguyên thể,
Tùy chiếu luống đổi dời,
Chẳng vào thất Tổ Sư,
Mờ mịt chạy hai đầu.
Trí Thường một hôm hỏi Tổ rằng:
- Phật nói pháp ba thừa, lại nói Tối thượng thừa, đệ tử chưa hiểu, mong ngài chỉ dạy.”
Tổ bảo:
- Ông xem nơi bản tâm mình, chớ có chấp tướng bên ngoài. Pháp không có bốn thừa, tâm người tự có những sai biệt. Thấy nghe tụng đọc ấy là Tiểu thừa, ngộ pháp hiểu nghĩa ấy là Trung thừa, y pháp tu hành ấy là Đại thừa, muôn pháp trọn thông, muôn pháp đầy đủ, tất cả không nhiễm, lìa các pháp tướng, một cũng không được gọi là Tối thượng thừa. Thừa là nghĩa hành, không phải ở miệng tranh, ông phải tự tu chớ có hỏi tôi, trong tất cả thời, tự tánh tự như.”.
Trí Thường liền lễ tạ và hầu Tổ đến trọn đời.
Theo Truyền Đăng Lục, quyển VII: Một hôm, Thiền sư Trí Thường dạy chúng:
- Ta sắp giảng Thiền; các ông hãy bước tới đây cả.
Khi đồ chúng bước tới, Sư tiếp:
- Các ông có nghe nói Quan Âm Diệu Trí Lực, năng cứu thế gian khổ?
Một vị Tăng hỏi:
- Thế nào là Quan Âm Diệu Trí Lực?
Sư búng ngón tay và nói:
- Ông có nghe không?
Vị Tăng đáp:
- Có nghe.
Sư quát ầm lên:
- Một lũ ngây ngô; các ông muốn khám phá cái gì ở đây?.
---o0o---

Huyện Quý Khê tại phủ Tín Châu
|