Đạo Viên, Người Nam Hùng, tánh tình thuần hậu. Thuở trẻ Sư đi du phương, tuy tham vấn nhiều nơi mà vẫn chưa thấu triệt. Sau Sư nghe danh Thiền sư Nam ở am Tích Thúy núi Hoàng Bá đến nương.
Một hôm, Sư đang ngồi yên dưới bảng, nghe hai ông tăng đưa ra nhân duyên Bách Trượng Dã Hồ.
Một tăng nói:
– Chỉ như “Không mờ nhân quả” cũng chưa thoát khỏi thân dã hồ.
Tăng kia lên tiếng:
– Thế thì “Chẳng rơi nhân quả” cũng từng đọa vào thân dã hồ sao?
Đạo Viên sợ hãi, lạ lùng, bất giác đứng dậy khỏi am. Sư đi qua khe suối hốt nhiên đại ngộ. Gặp Nam Công, Sư trình bày mọi sự, nói chưa xong lệ đã tràn đầy má. Nam Công bảo hầu bên giường, Sư vùi xuống ngủ, thức dậy làm kệ:
Chẳng rơi, chẳng mờ
Chẳng tục vốn không úy kỵ
Đâu chịu túi che, mền đậy.
Một cây lang lật mặc tung hoành
Chó rừng nhảy vào bầy sư tử.
(Bất lạc, bất muội
Tăng tục bốn vô kỵ húy
Trượng phu khí trụ như vương
Tranh thọ nang tàng bị cái
Nhất điều làng lật nhậm tung hoành.
Dã hồ khiêu nhập kim mao đội).
Nam Công cười to. Về sau, Sư lại làm bài kệ “Gió, phướn” như sau:
Chẳng phải gió hề chẳng phải phướn
Mây trắng như xưa che núi xanh
Năm đến lão già đà hết sức
Trong lúc lăng xăng trộm chút nhàn.
(Bất thị phong hề bất thị phan,
Bạch vân y cựu phú thanh san
Thu đắc mang trung ta tử nhàn).
Lão nhân Vân Am thường sớ giải hai bài kệ này, hết lời khen ngợi, bảo rằng cơ phong của Sư không kém ngài Anh Thiệu Vũ. Sau Sư xuất thế ở chùa Đại Dữu Vân phong. Không biết cuối đời Sư ra sao.
Nguồn:thuvienhoasen.org