Bốn Yếu Tố

● Tức là “tứ đại”. Thân xác (tức phần sinh lí, vật chất) của con người và các loài chúng sinh là do bốn yếu tố hòa hợp mà làm thành: Những cơ phận ở thể đặc như xương, thịt, da, tóc, v.v… thuộc về yếu tố rắn chắc, được gọi là “đất” (địa đại); những thứ ở thể lỏng như máu, mồ hôi, nước miếng, nước tiểu, v.v… thuộc về yếu tố ẩm ướt, lưu nhuận, được gọi là “nước” (thủy đại); nhiệt độ (nóng, lạnh) trong thân thể thuộc về yếu tố viêm nhiệt, được gọi là “lửa” (hỏa đại); sự hô hấp và các chuyển động (tim đập, mạch nhảy, v.v…) trong thân thể thuộc về yếu tố chuyển động, được gọi là “gió” (phong đại). Ngoài ra, trong thân thể cũng còn có những khoảng trống, vì vậy, có nơi còn thêm vào một yếu tố nữa là “không đại”, thành ra có “ngũ đại”. Nói hẹp thì năm yếu tố này hòa hợp làm nên thân thể chúng hữu tình (những loài có tình thức); nói rộng thì năm yếu tố ấy làm nên mọi vật (sắc pháp) trong vũ trụ. Chữ “đại” có nghĩa là nhiều, rộng lớn, bao quát, cùng khắp