Vượn Sầu Rơi Lệ

Ngày xưa, ở Trung Hoa, vào một buổi chiều xuân, một đội kỵ binh ào ạt chạy nhanh vượt qua khu rừng hoang. Các chiến sĩ đều mặc áo giáp. Cờ phướn tung bay trong gió.

Ở phía sau đoàn kỵ binh có mấy và tướng mang gươm giáo. Ðằng sau các đại tướng lại có một chiếc xe song mã lộng lẫy. Người ngồi trong xe ấy là bậc quân vương nước Sở của Trung Hoa.

Cứ mỗi năm một lần nhà vua đi ra ngoài để tham quan đất nước dân tình, săn bắn, huấn luyện cho quân lính và cũng mong ra khỏi cung điện cũ kỹ; ngột ngạt thiếu không khí. 

Vua Sở có một viên đại tướng là Dưỡng Do Cơ rất điêu luyện về thuật bắn cung. Ngày nay, dù hơn hai nghìn năm qua, dân chúng vẫn còn nhớ biết đến tài bắn cung của ông. Ông bắn không bao giờ trật phát nào. Nhà vua rất tin tưởng nơi ông. Khi đoàn săn bắn vào rừng thì Những thỏ, nai và các thú vật khác thường sợ hãi chạy tứ tán, nhưng không một nơi nào chúng có thể an toàn thoát khỏi Những mũi tên của đại tướng Dưỡng Do Cơ. Ông bắn một trăm phát đều trúng đích cả trăm.

Tại giữa rừng sâu có một cây cổ thụ cao vút tận trời xanh. Khi đi ngang qua, quân lính nghe tiếng ồn ào. Những lên trên đầu họ thấy giữa các cành cây có một con vượn già. Nó đang vui đùa chuyền từ cành này qua cành khác và nhạo báng Những tên lính thợ săn. Nó ném trái phỉ (hồ đào) vào họ.

Một người lính giương cung nhắm vào con vượn già và nói:

“Ðược rồi, tao sẽ cho mày một bài học. “Nhưng tên lính vừa bắn một phát, vượn né tránh và mũi tên bay trật xuyên qua các cành cây. Ðoàn thợ săn đều la hét cười ồ.

 Anh ta bắn mũi tên khác; lần này vượn không tránh nhưng chụp lẹ và bẻ mũi tên gãy làm hai.

Bây giờ, mấy tên lính săn tức giận nỗi điên. Họ bắn nhiều phát vào con vượn, nhưng nó rất khôn ngoan, lanh lẹ nắm bắt hết các mũi tên cười chế nhạo nhóm lính nhiều hơn.

Khi đức vua thấy con vượn quá tinh ranh, quỷ quyệt như vậy, ngài lập tức ra lệnh cho Dưỡng Do Cơ bắn hạ nó ngay. 

Con vượn hình như hiểu tiếng người, trông thấy Dưỡng Do Cơ đột nhiên phi ngựa đến gần cái cây, nó liền khóc. Nước mắt chảy ròng ròng xuống má và nó kêu la rất thảm thiết.

Vua Sở hỏi: “Vì sao mà vượn già lại khóc?”

Dưỡng Do Cơ tâu với nhà vua: “Tâu đại vương, con vượn biết thần có tài thiện xạ, dù khôn lanh cách mấy, hễ mũi tên buông ra là trúng ngay mục tiêu, chắc chắn phải chết cho nên nó mới khóc.” 

Vua Sở trầm ngâm suy nghĩ. Con vượn già quá sức buồn rầu làm sao! Tất cả Những con vật khác cũng đều khổ đau như vậy. Tâm đức vua bỗng dưng phát khởilòng từ bi. Ngài lập tức ra lệnh cho đại tướng Dưỡng Do Cơ bảo quân lính cất hết vũ khí, đình chỉ cuộc săn bắn hầu tránh gây sự tổn hại cho các thú vật vô tội.

Khi vua Sở trở về hoàng cung, dân chúng hay tin nhà vua đã xúc động vì nước mắt của con vượn già. Mọi người dân trong nước Sở đều vui mừng sung sướng có một ông vua đầy lòng nhân từ như vậy, cho nên họ đã nỗ lực làm việc để phục vụ quốc gia, và từ đó, nước Sở trở nên hùng mạnh, giàu có kéo dài đến hàng trăm năm.