Xin nhắc lại một câu chuyện về vọng tưởng vi tế, cho các bạn đồng tu thêm phần nhận thức:
Quang Huệ và Giới Diễn là hai vị thiền sư đều ngộ đạo.
Một hôm trong khi đồng ngồi thiền, nơi tiềm thức của ngài Giới Diễn thoạt nổi lên một niệm sắc ái, Ngài liền diệt trừ; song bên kia Quang Huệ thiền sư đã hay biết.
Sau khi xuất định, ngài Quang Huệ làm bài kệ có ý trêu cợt ngài Giới Diễn.
Giới Diễn thiền sư buồn thẹn, liền thâu thần nhập diệt.
Ngài Quang Huệ hối hận, gọi đệ tử đến phó chúc rằng:
“Bạn ta trong khi thiền định có một niệm sắc ái, sau tất lụy về sắc;
vì phiền ta mà thị tịch, sau sẽ phá hoại Tăng Bảo.
Lỗi ấy một phần do ở nơi ta, nếu ta không theo hóa độ, tất sẽ mang lấy hậu quả.”
Dặn dò xong, Ngài cũng viên tịch theo luôn.
Sau Quang Huệ chuyển thân làm thiền sư Phật Ấn;
Giới Diễn chuyển kiếp làm Tô Đông Pha.
Đông Pha do kiếp trước có tu nên làm quan, thông minh trí huệ mà cũng đa tài đa tình. Ông có đến bảy người thiếp, và thường đem sự thông minh bác lãm của mình mà vấn nạn các vị thiền sư.
Về sau bị ngài Phật Ấn thuyết phục, ông mới quay lại đường lối tu Phật.
Cho nên vọng tưởng vi tế, người tu lâu cũng phải e ngại là thế !
Tiên đức có câu:
Công phu không thiếu cũng không dư.
Muôn kiếp tham si chữa dễ trừ !
Vậy người tu khi có chút cảnh giới tốt chớ vội khoe khoang tự đắc, phải nhìn gương ngài Giới Diễn. Và cũng đừng vội tự thị chê bai kẻ khác, mà phải xem gương Quang Huệ thiền sư.
Cố Hòa Thượng Thích Thiền Tâm