Câu thoại thấy nhạt nhẽo?

Hỏi:
Chúng con là kẻ sơ cơ tham câu thoại thấy nhạt nhẽo vô vị quá, làm sao câu đó giúp con đạt đến kiến tánh được?

Đáp:
Tổ thứ 18 của tông Lâm Tế là Thiền sư Trung Phong dạy mình phải thống thiết sanh tử, hôm nay mình sống đây, không biết ngày mai còn sống không! Như tôi năm nay 68 tuổi, rồi 10 năm sau 78 tuổi, 10 năm sau nữa là 88 tuổi, 10 năm sau nữa 98 tuổi, 10 năm nữa 108 tuổi, cứ suy nghĩ hoài tới chừng đó làm sao? Nếu trước khi chết, mình không giải quyết vấn đề sanh tử, không biết chết rồi sẽ ra sao?

Trước khi chết, phải giải quyết, phải thống thiết vấn đề sanh tử của mình. Dẩu cho mình ở ngoài thế gian có sự nghiệp bằng vua, thế lực cũng mạnh, tiền tài cũng nhiều hơn cả nước; nhưng kết cuộc bi thảm là phải già phải bệnh phải chết. Nếu giải quyết sanh tử không được thì cái khổ vẫn tiếp tục mãi mãi.

Cho nên, tham thiền không được nhờ hứng thú, nếu nhờ hứng thú để tham thiền thì hết hứng thú lại bỏ tham. Ngài Hư Vân nói “năm đầu là sơ tham, năm thứ nhì là lão tham, năm thứ ba hết hứng thú thì hết tham”. Nếu sanh tử được giải quyết thì sanh tử tự do, không tham nữa. Chưa giải quyết sanh tử nên phải tiếp tục tham. Vì vậy, mình phải thống thiết sanh tử, chứ đừng nhờ hứng thú để tham.