(Trích Bộ Kinh Tập XV)
Nghe như vầy:
Một thuở nọ, Đức Phật cùng một ngàn hai trăm năm mươi vị Tỳ-kheo ngụ tại tinh xá Thích thị, thuộc nước Ca-duy-la-vệ. Vào ngày rằm tháng chín, sau khi an cư xong, Đức Phật ra khỏi nhà thiền đi đến khu vườn rừng Kỳ-đà Cấp cô độc thuộc nước Xá-vệ. Giữa hai nước này có cây đại thọ tên Ni-câu-loại, cao hai mươi lý, cành xòe rộng, vuông tròn, che cả sáu mươi dặm. Trái trên cây rất nhiều, cả mấy ngàn vạn hộc, ăn vào thơm ngon, vị ngọt như đường. Quả ngọt chín rụng xuống, dân chúng nhặt ăn thì trừ hết các bệnh, được mắt sáng rõ.
Đức Phật ngồi bên gốc cây, còn các Tỳ-kheo thì lấy quả Ni-câu-loại ăn. Đức Phật bảo
Tôn giả A-nan:
-Ta quán xét muôn vật trong trời đất đều có túc duyên.
Tôn giả A-nan liền đảnh lễ Phật rồi quỳ thưa:
-Bạch Thế Tôn! Túc duyên là gì? Chúng con muốn được nghe, cúi xin Thế Tôn hãy diễn nói để mở bày giáo hóa chúng sinh những ai chưa nghe.
Phật bảo:
-Hay lắm! Hay lắm! Ai muốn nghe thì hãy nhất tâm lắng nghe.
Phật nói:
Con người tạo phước giống như cây này, chỉ trồng một hạt mà từ lớn lên, đưa đến nhiều lợi ích không thể nói hết.
Làm người được phú quý, làm các bậc vua chúa, trưởng giả là nhờ lễ lạy, phụng thờ Tam bảo.
Làm người giàu có, của cải không lường là nhờ bố thí.
Làm người sống lâu, không bệnh hoạn, thân thể cường tráng là do trì giới.
Làm người đoan nghiêm, nhan sắc đẹp đẽ, sáng rỡ bậc nhất thân thể mềm mại, miệng thơm sạch, ai thấy cũng đều hoan hỷ, nhìn không chán mắt là do nhẫn nhục.
Làm người tinh tấn, tu hành không biếng trễ, thích làm phước là do tinh tấn.
Làm người an vui, nói làm đều suy xét kỹ, đó là do thiền định.
Làm người có tài năng, thông minh, thấu đạt kinh pháp, thuyết giảng diệu nghĩa, khai ngộ cho kẻ ngu si, ai nghe cũng đều lãnh thọ, cho những lời vàng ngọc, là nhờ trí tuệ.
Làm người có tiếng trong trẻo là nhờ ca ngợi Tam bảo.
Làm người trong sạch, không có bệnh tật là nhờ ở đời trước sống có tâm Từ bi, không đánh đập ai.
Làm người cao đẹp vì cung kính người.
Làm người thấp nhỏ vì khinh mạn người.
Làm người xấu xí vì hay sân giận.
Sinh ra ngu si vì không chịu học hỏi.
Làm người ngu muội vì không dạy người.
Làm người câm, ngọng vì chê bai, huy nhục người.
Làm người đui điếc vì không chịu nghe kinh pháp.
Làm người nô tỳ vì vay mượn không trả.
Làm người ti tiện vì không lễ lạy Tam bảo.
Làm người đen xấu vì ngăn che ánh sáng trước Phật.
Sinh ra trong nước lõa hình vì mặc áo mỏng đường đột xông vào tinh xá Phật.
Sinh ra trong nước người móng ngựa vì mang giày bước trước Phật.
Sinh ra trong nước người ngực lõm vì bố thí làm phước lại hối tiếc.
Sinh trong loài hươu nai vì thích gây khủng bố người.
Sinh trong loài rồng vì thích bỡn cợt.
Thân sinh một nhọt đau đớn, chữa trị không lành vì ưa thích đánh đập chúng sinh.
Người thấy mình hoan hỷ, do đời trước mình thấy người, sinh tâm hoan hỷ. Người thấy mình không hoan hỷ vì đời trước thấy người mà mình không có tâm hoan hỷ.
Hay bị quan quyền bắt trói, gông cùm, bỏ vào lao ngục vì đời trước làm người thường dùng lồng nhốt hoặc cột chúng sinh, không cho chúng tự do.
Làm người sứt miệng vì đời trước câu cá, làm cá bị sứt miệng.
Ai không thích nghe lời hay tiếng tốt, ngược lại, làm náo loạn người đang nghe kinh pháp thì đời sau làm chó cụp tai.
Nghe nói pháp, tâm không lãnh thọ, đời sau làm ngựa tai dài.
Tham lam, keo kiệt ăn một mình thì bị đọa trong loài ngạ quỷ. Nếu sinh làm người thì bần cùng, đói khổ, áo không đủ che thân.
Vật ngon thì ăn một mình, vật dở thì đem cho người, đời sau sinh trong loài heo, bọ hung