Đông Phương Luận Lý Học – HT Nhất Hạnh

Nhân Minh

ĐÔNG PHƯƠNG LUẬN LÝ HỌC

NHẤT HẠNH (172 trang)

HƯƠNG QUÊ XUẤT BẢN

TỰA

Luận lý học có nhiều môn. Đại khái Tam đoạn luận (Syllogisme) là luận lý học Tây phương và nhân minh là luận lý học Đông phương. Hai thứ trên là phương thức biện luận. Có khác là Nhân Minh không có phương pháp diễn dịch (déduction) nhưng lại đầy đủ hơn Tam đoạn luận về phương pháp quy nạp (induction).

Mỗi ngành khoa học đều phân loại theo đối tượng của mình, nhưng trong đó đều có sự liên lạc và cùng đi đến một mục đích chung là hiểu bie1t61 vũ trụ. Tam đoạn luận là phương thức suy diễn, cùng với phương pháp thực nghiệm là hai pháp tắc minh bạch để hướng dẫn tinh thần con người rất đắc lực trong sự nghiên cứu mọi ngành khoa học. Toán học, vật lý học, và hóa học một phần lớn đều dùng phương pháp suy diễn, sinh vật học, xã hội học, tâm lý học đều có thề dùng phương thức thực nghiệm. Vì thế Tam đoạn luận cũng là một viên đá nền tảng văn minh cho khoa học ngày nay.

Còn đứng về phương diện tiến triển của luận lý: Hégel căn cứ vào phương thức suy lý của Aristote tìm ra Biện Chứng Pháp của Luận Lý Duy Tâm. Masx và Engels cho biện chứng pháp ấy là “đảo lập”, biến đổi thành biện chứng pháp duy vật (matérialisme dialectique). Duy vật luận biện chứng là nền triết học, nên học giả gọi đó là triết học của thời kỳ thực nghiệm. Thế là, từ môn luận lý của huyền học tam đoạn luận đã làm nền tảng cho biện chứng pháp ngày nay.

Nhân minh có trước Tam đoạn luận rất sớm, nhưng đến nay vẫn không được phổ cập, không phải là không có duyên cớ.

Đọc ở phần lịch sữ Nhân Minh, ta thấy rõ, tại sao một môn học luận lý có phần đầy đủ hơn Luận Lý Tây Phương mà ít ai biết đến?

Biên giả nhận thấy rắng hiểu được Nhân Minh thì dễ, mà áp dụng Nhân Minh thì khó. Nhưng cái khó quen đi sẽ thành cái dễ.

Trong công việc này, biên giả đã cố gắng nhiều và nếu bạn đọc thấy dễ hiểu, ấy là biên giả lấy làm mãn nguyện.

Những danh từ trong đây được giải thích rõ ràng và lặp đi lặp lại nhiều lần để cho bạn đọc được dễ nhớ. Sau cùng có bản kiểm vấn để các học giả kiểm điểm lại sự hiểu của mình.

Ở đây, biên giả xin cám ơn các bạn đã cho nhiều tài liệu quý hóa để làm công việc này. Biên giả lại xin thành tâm trong mong sự bổ chính của các bạn học giả hiện tại và tương lai.

                                                                                              N.H